6.1อันตรายจากรังสีในงานเอกซเรย์
การใช้รังสีเอกซ์จำเป็นต้องระวังป้องกันอันตรายที่จะเกิดกับผู้ป่วย และอันตรายที่จะเกิดกับเจ้าหน้าทื่
6.1.1อันตรายที่จะเกิดกับผู้ป่วย
พยายามให้ผู้ป่วยได้รับปริมาณรังสีต่ำสุดจากการถ่ายซ้ำ, การจัดท่าผู้ป่วยไม่ให้ criticalorgan, ระวังผู้ป่วย
สตรีที่อยู่ในวัยเจริญพันธุ์และสตรตั้งครรภ์ปริมาณรังสีที่ผิวหนังผู้ป่วยได้รับจากการถ่ายเอกซเรย์อวัยวะ
ต่างๆ และ exposure techniques ต่างๆ แสดงไว้ในตารางที่ 6.1
6.1.2อันตรายที่จะเกิดกับเจ้าหน้าทื่
เจ้าหน้าที่อาจได้รับปริมาณรังสีจาก Scatter และ Leakage Radiation จากเครื่องเอกซเรย์ ดังรูปที่ 6.1
เจ้าหน้าที่รังสีจำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจเครื่องมือรังสีและอุปกรณ์ที่ใช้ และการตรวจสอบคุณภาพ
• Scatterradiation เป็นปริมาณรังสีที่เกิดจากเอกซเรย์กระทบcollimator หรือกระทบผู้ป่วยและวัสดุ
ต่างๆ ปริมาณ scatter ในทิศ 90 องศา (ด้านข้างของผู้ป่วย) ยังคงมีปริมาณสูงพอที่จะทำให้เกิด
อันตรายได้
• Leakageradiation เป็นรังสีที่เล็ดลอดออกจากหลอดที่เกิดรอยร้าวเมื่อหลอดเสื่อม Leakage
radiation มีปริมาณน้อยแต่มีพลังงานสูงกว่าค่าเฉลี่ยพลังงานรังสีเอกซ์
รู6.2 ความปลอดภัยในการใช้เครื่องเอกซเรย์เคลื่อนที่
เจ้าหน้าที่รังสีควรอยู่ห่างจากผู้ป่วยอย่างน้อย 2 เมตร เพื่อให้ห่างจาก scatter radiation และอยู่
ด้านหลังหลอดมากกว่า 1 เมตรเพื่อหลีกเลี่ยง leakageradiation ขณะทำการปล่อยรังสีเอกซ์ต้องแน่ใจว่าไม่
ผู้ใดอยู่ในทิศทางของ primarybeam
ข้อควรระวังอีกประการหนึ่งในการใช้เครื่องเอกซเรย์เคลื่อนที่ชนิด C-arm ที่มักหันหลอดเอกซเรย์ไว้
ด้านใต้ผู้ป่วย แพทย์,พยาบาลหรือเจ้าหน้าที่ผู้ใช้ต้องระมัดระวังไม่ให้อวัยวะของตนเองอยู่ในลำ
รังสีขณะทำการวินิจฉัย ควรสวมเสื้อตะกั่วและอุปกรณ์ป้องกันรังสีเอกซ์ที่อวัยวะสำคัญเช่น ตา และธัยรอยด์